Hướng Dẫn Lập Bảng Cân đối Kế Toán

Cách lập Bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200

Hướng dẫn Lập Bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200

Bảng cân đối kế toán là một báo cáo tài chính tổng hợp thường phản ánh tổng giá trị tài sản hiện có và nguồn hình thành tài sản. Kinh doanh tại một thời điểm cụ thể. Trong bài viết dưới đây chúng tôi xin hướng dẫn lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200/2014/TT-BTC để các bạn tham khảo.

1. Khi lập Bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 cần chú ý các nguyên tắc sau:

• Khi lập và trình bày báo cáo tài chính, cần tuân thủ các nguyên tắc chung về lập và trình bày báo cáo tài chính.
• Ngoài ra, trên bảng cân đối kế toán, tài sản và nợ phải trả cần được trình bày riêng biệt ngắn hạn và dài hạn tùy thuộc vào độ dài của chu kỳ kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, cụ thể như sau:
• Đối với công ty có chu kỳ kinh doanh thông thường dưới 12 tháng, tài sản và nợ phải trả được phân loại ngắn hạn và dài hạn theo nguyên tắc sau:
• Tài sản và nợ phải trả được thu hồi hoặc xử lý trong 12 tháng tới kể từ thời điểm báo cáo được phân loại là tài sản ngắn hạn;
• Các tài sản và nợ phải trả đã được thu hồi hoặc xử lý trong thời gian từ 12 tháng trở lên kể từ thời điểm báo cáo được xếp vào loại tài sản dài hạn.
• Đối với doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh thông thường trên 12 tháng, tài sản và nợ phải trả được phân loại ngắn hạn và dài hạn theo các điều kiện sau:
• Các tài sản và nợ phải trả được thu hồi hoặc thanh toán trong chu kỳ kinh doanh bình thường được phân loại là tài sản ngắn hạn;
• Các tài sản và nợ phải trả được thu hồi hoặc thanh toán trong một khoảng thời gian dài hơn chu kỳ kinh doanh thông thường được phân loại là dài hạn.

• Khi lập bảng cân đối kế toán hợp nhất giữa đơn vị cấp trên và đơn vị cấp dưới không có tư cách pháp nhân, đơn vị cấp trên phải loại trừ toàn bộ số dư các khoản mục phát sinh từ giao dịch nội bộ như công nợ phải thu, phải trả, cho vay nội bộ… giữa cấp trên với cấp dưới và giữa các đơn vị trực thuộc với nhau.
• Các khoản mục không được xác định không được trình bày trong bảng cân đối kế toán. Doanh nghiệp chủ động đánh số lại các chỉ tiêu theo nguyên tắc liên tục trong từng mảng.

2. Cơ sở lập Bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200

• Phù hợp với sổ kế toán tổng hợp;
• Căn cứ vào sổ, thẻ kế toán chi tiết hoặc bảng tổng hợp chi tiết;
• Căn cứ vào bảng cân đối kế toán năm trước (để hiển thị cột đầu năm).

3. Hướng dẫn lập Bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 cho từng chỉ tiêu.

a) Tài sản ngắn hạn (Mã số 100)

Tài sản lưu động thể hiện tổng giá trị tiền, các khoản tương đương tiền và các tài sản ngắn hạn khác có thể chuyển đổi thành tiền và được bán hoặc sử dụng trong vòng 12 tháng hoặc trong quá trình kinh doanh bình thường của doanh nghiệp.

Mã tài sản ngắn hạn 100 = Token 110 + Token 120 + Token 130 + Token 140 + Token 150.

– Tiền và các khoản tương đương tiền (mã 110)

Một bút toán tổng hợp phản ánh lượng tiền và các khoản tương đương tiền hiện có của doanh nghiệp tại thời điểm báo cáo.
Mã 110 = Mã 111 + Mã 112.

+ Tiền (Mã số 111)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Nợ TK 111, TK 112, TK 113.

+ Các khoản tương đương tiền (Mã số 112)

Số liệu để ghi vào bút toán này chủ yếu căn cứ vào: Số dư Có TK 1281 + Số dư Có TK 1288

Số tiền được nhập trong mục nhập này bao gồm khoảng thời gian dưới 3 tháng.

Các khoản tương đương tiền có thể bao gồm: kỳ phiếu ngân hàng, tín phiếu kho bạc, tiền gửi ngân hàng có kỳ hạn gốc không quá 3 tháng…

– Đầu tư tài chính ngắn hạn (mã 120)

Mã 120 = Mã 121 + Mã 122 + Mã 123.

+ Chứng khoán kinh doanh (Mã số 121)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Nợ TK 121 – “Chứng khoán kinh doanh”.

+ Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh (Mã số 122)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Có của tài khoản 2291 “Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh” và được ghi bằng số âm dưới hình thức trong ngoặc đơn (…).

+ Đầu tư trả chậm đến ngày đáo hạn (Mã số 123)

Bút toán này không bao gồm các khoản đầu tư đáo hạn được cung cấp trong bút toán “Các khoản tương đương tiền”, “Các khoản phải thu về cho vay ngắn hạn”.

Số liệu ghi vào bút toán này là số dư Nợ TK 1281, TK 1282, TK 1288 (chi tiết các kỳ hạn còn lại dưới 12 tháng và không được phân loại là các khoản tương đương tiền).

– Phục hồi ngắn hạn (mã 130)

Bút toán tổng phản ánh tổng giá trị các khoản phải thu ngắn hạn có thời hạn thu hồi còn lại đến thời điểm lập báo cáo không quá 12 tháng hoặc trong một chu kỳ kinh doanh bình thường.

Mã 130 = Mã 131 + Mã 132 + Mã 133 + Mã 134 + Mã 135 + Mã 136 + Mã 137 + Mã 139.

+ Phải thu khách hàng ngắn hạn (Mã số 131)

Số liệu cho bút toán này căn cứ vào tổng số dư Nợ của TK 131 “Phải thu của khách hàng” mở theo từng khách hàng.

+ Ứng trước cho người bán ngắn hạn (Mã số 132)

Số liệu cho bút toán này căn cứ vào số phải trả TK 331 “Phải trả người bán” mở của từng người bán.

+ Doanh thu nội bộ ngắn hạn (Mã số 133)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư bên Nợ của tài khoản 1362, tài khoản 1363, tài khoản 1368 trên sổ kế toán chi tiết tài khoản 136.

Khi đơn vị cấp trên lập báo cáo tài chính hợp nhất với đơn vị cấp dưới hạch toán phụ thuộc thì bút toán này được bù trừ với bút toán “Phải trả nội bộ ngắn hạn” trên Bảng cân đối kế toán đơn vị.

+ Phải thu theo tiến độ hợp đồng xây dựng (Mã số 134)

Số liệu để ghi vào bút toán này căn cứ vào số dư bên Nợ của TK 337 “Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng”.

+ Phải thu về cho vay ngắn hạn (Mã số 135)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Nợ chi tiết của tài khoản 1283 – Cho vay.

+ Phải thu ngắn hạn khác (Mã số 136)

Chỉ tiêu này phản ánh các khoản phải thu khác có thời hạn thu hồi còn trong chu kỳ kinh doanh thông thường tại thời điểm báo cáo, không quá 12 tháng.

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Nợ chi tiết của các TK: TK 1385, TK 1388, TK 334, TK 338, TK 141, TK 244.

+ Dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi (Mã số 137)

Tổng số ghi vào chỉ tiêu này là số dư Có chi tiết của tài khoản 2293 “Dự phòng phải thu khó đòi” và được ghi bằng số âm dưới hình thức đặt trong ngoặc đơn (…).

+ Tài sản chờ xử lý (Mã số 139)

Chỉ tiêu này phản ánh tình trạng thiếu hụt, thất thoát chưa rõ nguyên nhân tại thời điểm báo cáo.

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Nợ của tài khoản 1381 – “Tài sản chờ xử lý”.

– Cổ Phiếu (Mã số 140)

Là bút toán tổng hợp phản ánh tổng giá trị hiện có của các loại hàng tồn kho dự trữ (sau khi đã trừ dự phòng khấu hao hàng tồn kho) phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp tính đến thời điểm báo cáo.

Mã 140 = Mã 141 + Mã 149.

+ Hàng tồn kho (mục số 141)

Số liệu ghi vào bút toán này = Số dư Nợ TK 151 + TK 152 + TK 153 + TK 154 + TK 155 + TK 156 + TK 157 + TK 158.

Chi phí dở dang ngoài chu kỳ kinh doanh thông thường của sản xuất kinh doanh không được thể hiện ở bút toán này mà là “chi phí sản xuất dở dang dài hạn” – Mã số 241 .

Lượng thiết bị, vật tư, phụ tùng quá 12 tháng hoặc quá chu kỳ kinh doanh thông thường không thể hiện ở bút toán này mà là “thiết bị, vật tư, phụ tùng dùng lâu” – mã 263.

+ Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (Mã số 149)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Có của tài khoản 2294 và được ghi bằng số âm dưới hình thức trong ngoặc đơn: (…).

Chỉ tiêu này không bao gồm các khoản dự phòng chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang dài hạn và khấu hao thiết bị, vật tư, phụ tùng thay thế dài hạn.

– Tài sản ngắn hạn khác (Mã số 150)

Mã 150 = Mã 151 + Mã 152 + Mã 153 + Mã 154 + Mã 155.

+ Chi phí trả trước ngắn hạn (Mã số 151)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Nợ TK 242.

+ Thuế Giá trị gia tăng được khấu trừ (Mã số 152)

Số liệu để ghi vào bút toán này căn cứ vào số dư bên Nợ của tài khoản 133

+ Thuế và các khoản phải thu Nhà nước (Mã số 153)

Số liệu cho bút toán này căn cứ vào số dư Nợ chi tiết của tài khoản 333.

+ Giao dịch mua, bán trái phiếu Chính phủ (Mã số 154)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư Nợ TK 171.

+ Tài sản ngắn hạn khác (Mã số 155)

Số liệu để ghi vào bút toán này là số dư bên Nợ tài khoản 2288.

b) Tài sản cố định (Mã số 200)

Mã 200 = Mã 210 + Mã 220 + Mã 230 + Mã 240 + Mã 250 + Mã 260.

– Kéo dài thời gian phục hồi (mã 210)

Bút toán tổng hợp phản ánh tổng giá trị các khoản phải thu có thời gian thu hồi từ 12 tháng trở lên theo chu kỳ sản phẩm, kinh doanh tại thời điểm báo cáo.

Mã 210 = Mã 211 + Mã 212 + Mã 213 + Mã 214 + Mã 215 + Mã 216 + Mã 219.

+ Hàng trả lại dài hạn của khách hàng (Mã số 211)

Số liệu ghi vào TK này TK 131 Số dư Nợ (Các khoản phải thu có thời hạn trên 12 tháng)

+ Trả trước cho người bán dài hạn (Mã số 212)

Số liệu để ghi vào bút toán này là bên Nợ TK 331 (phải thu có kỳ hạn trên 12 tháng)

+ Vốn lưu động tại đơn vị con (Mã số 213)

Số liệu cho bút toán này căn cứ vào số dư bên Nợ của tài khoản 1361 (phải thu có kỳ hạn trên 12 tháng).

+ Lợi nhuận nội bộ dài hạn (Mã số 214)

Số liệu cho bút toán này căn cứ vào số dư bên Nợ của các TK 1362, 1363, 1368 trên sổ kế toán chi tiết TK 136.

Khi đơn vị cấp trên lập báo cáo tài chính hợp nhất với đơn vị cấp dưới hạch toán phụ thuộc thì bút toán này được bù trừ với bút toán “Phải trả nội bộ dài hạn” trên bảng cân đối kế toán của đơn vị kế toán.